Kestirimci bakım, izlenen ekipmanlardan veri alınarak, bozulma gerçekleşmeden bakımın doğru ve yeterli bir biçimde yapılmasını sağlar. Yapılan araştırmalara göre, bakım masraflarının %30 oranında azaltılması, kestirimci ve önleyici bakımla mümkün olabilmektedir.
Kestirimci bakımda genel olarak kabul görmüş teknikler şu şekildedir:
- Vibrasyon kontrol ve analizi
- Yağ Analizi
- Termografi
- Ultrasonik ölçüm
- Tahribatsız kontrol yöntemleri
- Sistem değişkenlerinin izlenmesi (yük, basınç, sıcaklık, hız, akım, voltaj, debi vb.)
VİBRASYON ANALİZİ:
Tüm dünyada kabul edildiği üzere, vibrasyon analizi kestirimci bakımın en önemli unsurudur. Vibrasyon analizinin hangi makinelere uygulanacağı konusunda bir sınırlama yoktur. En az 6 RPM‘e kadar dönen bir parçası olan tüm makinelerde vibrasyon analizi yapılabilir. Vibrasyon analizi, vibrasyon cihazları ile makinelerden periyodik (offline) veya sürekli (online) olarak alınan vibrasyon büyüklüklerinin belirli standartlarla belirlenmiş değerlerle karşılaştırarak inceleme tekniğidir. Bu değerler ISO tarafından belirlenmiştir. Makinenizden aldığınız vibrasyon değerleri, ISO tarafından belirlenmiş limit değerlerin altında ise hiçbir düzeltme faaliyeti yapılmasına gerek kalmayabilir.
Vibrasyonun ifadesi için 4 temel parametre kullanılır. Bunlar hız, deplasman (yer değiştirme) ivme ve frekanstır.
Vibrasyon analizinde amaç, ölçümler sonunda elde edilen verilerin değerlendirilerek, bakım servislerini makinenin durumu hakkında uyarmak ve plansız duruşların önüne geçmektir.
ISO 10816’ya göre, vibrasyonların şiddetlerine göre makinelerin durumunu gösteren tablo aşağıdaki gibidir:
MAKİNE SINIFI | ÖLÇÜLEN VİBRASYON DEĞERLERİ (Hız,mm/sn) RMS* | |||
İyi | Vasat | Uyarı | Tehlike | |
Class1 | 0-0.7 | 0.7-1.8 | 1.8-4.5 | >4.5 |
Class2 | 0-1.1 | 1.1-2.8 | 2.8-7.1 | >7.1 |
Class3 | 0-1.8 | 1.8-4.5 | 4.5-11 | >11 |
Class4 | 0-2.8 | 2.8-7.1 | 7.1-18 | >18 |
Class1: 15kW’tan küçük ve bağımsız motor
Class2: 15-75 kW arası flex bağlantılı ve 300 kW’a kadar rijit bağlantılı makine
Class3: Rijit bağlantılı büyük makine
Class4: Flex bağlantılı büyük makine
**Bu makine durumu belirleme tablosu 600-12000 RPM çalışma aralığı için ve 10-1000 Hz frekans bandı arasında geçerlidir.
Vibrasyona Sebep Olabilecek Etkenler:
- Balanssızlık
- Kaplin Ayarsızlıkları
- Arızalı Rulman
- Deforme Olmuş Mil
- Mekanik Gevşeklikler
- Hatalı Kasnak Ayarı
- Yük ve Tork Değişimleri
- Sürtünme
- Yanlış Tasarımlar vb.